Zaterdag 12 november 2016, geschreven door Ine.

BEZOEK
Hans van Wijk, ons ex bbc-lid, kwam vandaag langs om te kijken waar wij tegen-woordig werken, maar ook om even bij te praten en te laten zien waar hij mee bezig is: het opnieuw bekleden van frontjes, van een ladekastje dat hij ooit in Frankrijk kocht.
Hij heeft na diverse tips van boekbinders via een meubelmaker het op maat gesneden, gedunde en met goudfolieranden bedrukte leer in Engeland kunnen bestellen.
Te bekleden frontje.
Gedund en bedrukt leer.
Om de bekleding op alle laden goed verdeeld te kunnen plakken, heeft hij een mal gemaakt waar een frontje precies in past.
Met stijfsel smeert hij het leer in, laat het besterven, legt dan de mal precies passend op het leer, smeert ook het frontje in en plaatst dat in de mal. Als alles droog is, bevestigt hij de handgreepjes, die met splitpennen vastgezet worden.
Het wordt een prachtig kastje!

Bekleed frontje.
KERSTBAL BLAZEN
Jopie heeft een heel bijzondere kerstbal zelf geblazen in Leerdam en vertelt uitvoerig hoe dat in zijn werk ging.
Waar en hoe blaas je een kerstbal?
Verteld door Jopie.

Op 18 oktober ging ik met mijn jongste zoon Lex en zijn dochter Sarah naar Leerdam. Drie generaties aan de slag.
De glasblazerij was het doel. Een workshop “glas blazen”. Een kerstbal.
We werden ontvangen door een alleraardigste dame die als vrijwilliger in de glas-blazerij werkt. Na de formaliteiten werden we voorgesteld aan de professionele glas-blazer die ons zou bijstaan bij het blazen van een kerstbal. Dit was David Beliën.

Een paar dingen moesten we goed onthouden. Het glas is 1250 graden heet.
De blaaspijp moet je vasthouden achter de handen van David, dat was een veilige afstand, anders had je lelijke brandwonden op je handen. En als je aan het werk bent,
moet je continu de blaaspijp in je handen laten draaien en dat is nog best lastig, want het is een lange zware buis.

We gingen kleuren uitzoeken die we graag in onze bal verwerkt wilden hebben.
Ten hoogste drie kleuren, anders werd het een kermisbal.
Het waren gekleurde stukjes glas, die elk in een apart bakje gedaan werden.
Ik was het eerste aan de beurt en kreeg een blaaspijp in handen en ging samen met David naar de glasoven. Vloeibaar glas is als een vuurkrater in een vulkaan, het kookt een beetje en daar haal je al draaiende een beetje glas uit aan je blaaspijp. Met dat vloeibare glas ga je het gekleurde glas uit de bakjes ophalen. Leg de blaaspijp in een bakje, een klein stukje draaien en in het volgende bakje en dan in het derde bakje.
Er zitten nu stukjes gekleurd glas als een soort stekelvarkentje op het vloeibare glas.
Al draaiende wordt de blaaspijp nu in een andere oven gedaan om het gekleurde glas te laten smelten en hoe meer je draait, hoe meer het glas verspreidt zit.

En nu gaat het gebeuren. Er staat een speciale houten opstelling, de stoel geheten, waar glasblazers op zitten om hun werk te doen. Daar moest ik gaan zitten en terwijl David een heel klein beetje in de pijp blies en met zijn duim het gat afsloot, zag je het glas een heel klein beetje groter worden. Om nu de bal zo gelijkmatig mogelijk te laten worden, zijn er verschillende attributen, zoals een soort kommetje van kletsnat hout, dat je kunt gebruiken om de vorm mooi rond te laten worden.

Nu werd het ernst en moest ik gaan blazen en dat al draaiende met de pijp. Het is een zwaar karwei, maar als je ziet hoe die vormloze bel glas dan ineens een bol wordt, dat is geweldig. Ondertussen is het glas wel weer een beetje afgekoeld en moet weer worden opgewarmd, anders is er niets mee te beginnen. Iedere keer een beetje blazen en weer naar de oven. En maar proberen om die vorm zo rond mogelijk te maken en te houden. Om de kleuren in het glas te krijgen, moest er nog een laagje doorzichtig glas omheen, dus weer naar de glasoven en glas ophalen. Weer draaien en blazen. Ben je tevreden over de omvang van de kerstbal, dan is er een soort tang waarmee je een richel in het glas kunt maken, die zorgt dat de bal er straks af gestoten kan worden.

Een bijzonder aan te raden workshop. Zie: http://www.nationaalglasmuseum.nl/
BEURSUITGAVE BOEKKUNSTBEURS 2016
Marjolein, Corrie, Fem en ik zijn naar de BoekKunstBeurs in Leiden geweest en heb-benthuis het boekje gebonden dat daar aangeboden werd: Het houten woord, geschreven door Wouter Klootwijk. De Stichting had ook dit jaar weer gekozen voor een lijmloze binding van één katern in een ter plekke uit te kiezen omslag.
Deze voorgestelde bindwijze is een snelle manier om op een eenvoudige, maar leuke manier, een één-katernboekje te binden.
Het katern wordt op een stokje genaaid en het omslag wordt met een dubbel gevou-wen reepje papier onder het stokje door en via de gleuven in het omslag aan het boek-blok geregen.
Bij het drukken van de tekst op sommige omslagen heeft men waarschijnlijk geen rekening gehouden met de later te maken gleuven. De tekst staat zo dicht tegen de gleuven dat er jammer genoeg een klein deeltje van de letters wegvalt.


Boekje gebonden door Corrie.

Boekje gebonden door Fem.

Ik heb ook het dierenboekje gebonden dat Thekla Ahrens voor de kinderworkshop in Leiden ontworpen heeft in samenwerking met Carola Rombouts van de Grafiek-drukkerij, die de dierenplaatjes drukte.

Thekla’s dierenboekje, gebonden door Ine.

ART BOOK
In oktober heb ik de workshop Art book van golfkarton gevolgd bij Mieke Veerkamp. (http://www.miekeveerkamp.nl)
Een zeer inspirerende workshop waarin golfkarton snijden, insnijden, vouwen, verven en bewerken met collages centraal stond. De lijm, creallfix, die we gebruikten liet totaal geen sporen na, geen glans, geen strepen. Mooi om mee te werken. Creallfix is een poeder dat opgelost moet worden tot een dun vloeibare lijm, lijkend op Beriplast of behangerslijm.
Het thema dat ik uitwerkte ging over ‘de boommannen’, die ik in bos, park of tuin zie in de boomstammen, als vriendelijke, lachende, beschouwende of norskijkende heren. Het onderstaande boek is gemaakt als een leporello en sluit aan de voorkant met linker- en rechterdeel tegen elkaar. De collages van teksten en gescheurde prints vertellen het verhaal van de boomman.

Boommannenboek ontworpen door Ine.
Herfstboom-schorsboek.
ontwerp Ine.

Het boek links laat een glimp van een herfstboom zien en toont in uitgesneden stukjes golfkarton de structuur van schorsen. Een gedicht over ingekerfd schors zit verborgen achter het
rechter voorplat.

INSPIRATIE VOORBEELDEN
1. FOTOBOEK
Bert heeft zijn foto-album meegenomen dat hij ooit maakte op de opleiding en opperde dat het misschien een project kon zijn voor een volgende keer. De band van dit album bestaat uit drie delen: een voorplat, een achterplat en een losse rug. Het boekblok heeft losse gerilde bladen met eventueel spinrag ertussen en wordt tussen voorplat, rugdeel en achterplat genaaid.

Foto-album gebonden door Bert.
2. GEBEDENBOEKJE
Ook laat Bert ons een fraai gebedenboek zien uit 1890. Het voorplat heeft een grof reliëf en we vermoeden dat er onder het dunne leer een met reliëf bedekt bord verwerkt is. De sneden zijn prachtig geciseleerd.

Gebedenboek uit 1890.
3. LEPORELLO À LA TINE NOREILLE
Corrie demonstreert de leporello die ze gemaakt heeft volgens de beschrijving van Tine Noreille. Een ingenieus vouwwerk waar geen lijm aan te pas komt, op een zeer klein tipje na voor het ruggenbord. De leporellostrook zit met een omgevouwen randje vastgeklemd in een omgevouwen rand van het omslag. Het omslag wordt verstevigd met een ruggenbordje en met platten van dun karton die tussen de inslagen geschoven worden. Vervolgens wordt het omslag dubbelgevouwen en ligt de leporello in de band.


Leporello à la Tine Noreille, gebonden door Corrie.

4. NEWSLETTER BOOK ARTS
Bert maakt ons attent op de nieuwsbrieven van ‘Book Arts’ die iedere 4 à 6 weken uitgegeven worden door ‘UWE Bristol, the university of West England’.
Er is zeer uitgebreide informatie in te lezen over tentoonstellingen, bindwijzen, cursussen, kortom over alles wat nationaal en internationaal te maken heeft met het gebonden boek. www.bookarts.uwe.ac.uk
Bert heeft een jaargang geprint en gebonden in een omslag van aquarelpapier.

Jaargang nieuwsbrieven van Book Arts, gebonden door Bert.
5. CADEAU-ENVELOPJE
Via de link http://www.kwernerdesign.com/blog/?p=16536 kun je een cadeaumapje leren vouwen. Je zou ook diverse mapjes kunnen vouwen om die vervolgens op een harmonicastrip te naaien om zo een mapjesboek à la Hedi Kyle te binden.

Cadeau-envelopje gevouwen met inpakpapier van het Mauritshuis uit Den Haag.

TUNNELBOEKEN
Fem heeft de handboekbinderij als 3D kijkboek uit vijf kaarten gemaakt, die uitgeknipt onderling aan weerszijden met een harmonicastrip verlijmd zijn.
Het harmonicaboekblok is op het achterplat van de band geplakt. Het voorplat heeft een kijkvenster en loopt met een scharnierende strook waarin een magneetstrip verwerkt is door naar de zijkant, waar hij vastklikt op de scharnierende magneetstrook van het achterplat.

3D handboekbinderij ontworpen door Fem.
In het verslag van vorige maand is te lezen hoe Fem bezig was met snijden en vijlen van de uitsneden voor het kikker-tunnel-boek, uitsneden in verschillende kleuren en groottes van de kikkerstempel die achterin het boek afgedrukt is. De kleurige uitsneden corresponderen met de kleuren van de gifkikkerstof waarmee de band bekleed is en zijn onderling met een harmonicastrookje verlijmd. Ook deze band sluit met een magneetstrip op het voorplat.

Kikker-tunnelboek ontworpen door Fem.

Het gedicht van Rutger Kopland inspireerde Corrie tot het maken van een natuur-tunnel-boek. In het verslag van oktober jl. wordt verteld dat ze uit vellen, die ze ooit kleurde met hete was, natuurtaferelen snijdt, zoals bomen, grassprieten, paddestoelen, e.d.
Nu zijn alle taferelen in 3D te bekijken, terwijl het gedicht op de binnenkant van de voorflappen te lezen is.

Natuur-tunnelboek, ontworpen door Corrie.

Het is donker en het ruikt
naar omgevallen bomen
Mijn geheim vertel ik aan de hond.

Wij zien het niet, maar in het bos
is deze nacht de grote vogel
komen wonen,
voor ons.

Morgen zal de zon weer schijnen,
maar waar de vogel woont zullen wij
niet meer komen


Daar liggen de bomen, aan hun poten resten
van de aarde waaruit ze werden losgerukt.

Rutger Kopland.
(1934-2012)

Het tweede boekje dat zij maakte, noemde Corrie ‘een grapje’. Een kleurplatenboekje van de Action toverde ze om in een tunnelboekje door op ieder blad een groter vierkant uit te snijden. Achterin zie je dan een klein groen vierkantje.


Grapjes-tunnelboek, ontworpen door Corrie.


GELLI PRINTEN
De middag besteden we aan het experimenteren met gelli printen: monoprints maken door verf uit te rollen op een gelatineplaat, papier er op te leggen, aan te drukken en er vervolgens weer af te halen.
De gelatine plaat kun je zelf maken van gelatine, water, en glycerine (zie recept in maart en april 2015), maar je kunt de platen ook kopen in diverse rechthoekige, vierkante en ronde afmetingen.
Volgens zeggen is de eigengemaakte plaat beperkt houdbaar, maar Jopie heeft haar plaat in april 2015 gemaakt, constant in de koelkast bewaard, en kan er nog steeds perfect op werken!
Fem heeft volgens een ander recept, waarin suiker verwerkt wordt, de gelli-plaat gemaakt. Dat is geen succes. De gelli-plaat blijft plakken en de verf kan niet goed uitgerold worden, waardoor er lege plekken komen op de plaat. De roller neemt de verf weer mee.

Verf uitgerold op de gelatine-suiker-plaat.

Op You Tube was een filmpje te zien waarin gebruik gemaakt werd van een siliconen bakmat. De moeite waard om even uit te proberen of zo’n mat goede resultaten geeft. Ik vind van niet.
De verf wordt niet goed opgenomen in het papier en er blijft een dikke laag achter op de mat, zodat de kleuren erg flets over komen.
Fem vindt het resultaat wel bevredigend en blijft met die mat werken. Maar ze moet niet te stevig over het papier, waar de sjablonen onder liggen, wrijven want dan scheurt het papier, omdat het op de mat blijft plakken.

Gelli prints van Fem.
Corrie experimenteert met touwtjes en sjablonen op de originele Gelli-plate. Ze maakt ook een print op boekbinderslinnen. Dat geeft een redelijk resultaat. In ieder geval een uitgangspunt om verder mee te werken.


Gelli prints van Corrie.
Marjolein is vooral bezig met het verwerken van plantenafdrukken in haar prints op een eigen gemaakte gelli-plate.

Gelli prints van Marjolein..
Bert maakt ook op een eigen gemaakte gelli-plate vrije schilderingen: landschappen, de zee, maar ook plantenafdrukken. Hij verdunt de verf eerst op een palet voordat hij de verf uitrolt op de plaat omdat hij dat mooier vindt werken.

Gelli prints van Bert.
Jopie heeft uit plastic sheets sjablonen gesneden en met een lijmpistool vrije figuren ontworpen die nu als mal kunnen dienen. Ook werkt ze met lintjes die kronkelend op de plaat gelegd worden.

Gelli prints van Jopie.
Ik experimenteer op een originele Gelli-plate met opengesneden golfkartonplaatjes en met stempels om afdrukken te maken.

Gelli-prints van Ine.
De volgende bijeenkomst is verschoven naar 10 december
Dan gaan we verder met het experimenteren met gelli-printen, o.a. op stof.